Jak wynika z badania Global Consumer Trends 2021 Euromonitora, koronawirus (COVID-19) wywarł głęboki wpływ na zachowania konsumentów, zmuszając firmy do ponownego dostosowania strategii i zaspokojenia nowego rodzaju popytu. Chociaż pandemia ukształtowała trendy na poziomie globalnym, w ramach tych ogólnych wzorców często występują różnice regionalne i znaczące różnice w reakcjach konsumentów. Nasz zespół specjalistów w Wilnie zidentyfikował dwa z Globalnych Trendów Konsumenckich Euromonitora, które mają największy wpływ na Europę Wschodnią.
Pragnienie wygody: Rozbudowa infrastruktury dostaw i doświadczeń domowych w Europie Wschodniej
Przed pandemią wschodnioeuropejski wzorzec zakupów obejmował częste wizyty w lokalnych sklepach i restauracjach. Lockdown zakłócił ten schemat, ponieważ ludzie rzadziej odwiedzali sklepy stacjonarne, a największe firmy spożywcze dostosowały swoje działania, aby bardziej skupić się na sprzedaży i promocjach online.
Wiodący detaliści internetowi, tacy jak Wildberries w Rosji i Grupa Allegro w Polsce, szybko rozszerzyli swój asortyment, sięgając po artykuły spożywcze i zwiększając zasięg poprzez nowe centra logistyczne, aby sprostać rosnącemu popytowi. Znaczące inwestycje w infrastrukturę w postaci samoobsługowych punktów odbioru w całym regionie odegrały dużą rolę w sukcesie Wildberries, zapewniając tańszą alternatywę dla dostaw do domu, z punktami odbioru w odległości krótkiego spaceru od obszarów mieszkalnych. Warto zaznaczyć, że Wildberries rozszerzyło swoją sieć punktów odbioru z 7,5 tys. do 26 tys. w 2020 roku. Inne firmy nawiązały współpracę z lokalnymi dostawcami usług pocztowych, którzy z kolei rozbudowali własną infrastrukturę odbioru przesyłek.
Źródło: Euromonitor International
Podczas gdy konsumenci rzucili się w wir e-handlu w czasie blokady, doświadczenie restauracyjne również ewoluowało na kilka sposobów. Platformy dostarczające żywność w całej Europie Wschodniej odnotowały wzrost popytu, ponieważ konsumenci poszukują wygodnych doświadczeń związanych z handlem. Nowy popyt zmusił firmy do rozszerzenia sieci kierowców dostawczych, podczas gdy inne, takie jak Yandex w Rosji, były w stanie zmienić przydział taksówkarzy w miarę zmniejszania się liczby podróży. W miarę jak codzienne zamawianie jedzenia z restauracji staje się coraz droższe, coraz częściej pojawiają się nowe usługi wykorzystujące zestawy posiłków, ozdobione zdjęciami wymyślnych składników i łatwymi do przygotowania instrukcjami, z godnymi uwagi przykładami, takimi jak Chefmarket i Yandex.Chef w Rosji, które pojawiły się jako niedrogie alternatywy, oprócz oszczędności czasu i wysiłku w przygotowywaniu posiłków.
Przemyślni Oszczędni: Pandemia pobudza oszczędne myślenie w Europie Wschodniej
Przed wybuchem pandemii dochody do dyspozycji w Europie Wschodniej były zazwyczaj niższe niż średnia światowa, co oznacza, że konsumenci już wtedy byli nastawieni na obniżanie cen. Pandemia pogłębiła tę tendencję ze względu na niepewność finansową związaną z miejscami pracy i perspektywami gospodarczymi. W 2020 r. Europa Wschodnia odnotowała trzeci co do wielkości spadek wydatków konsumpcyjnych na świecie, na poziomie 5% w ujęciu realnym.
Źródło: Euromonitor International na podstawie statystyk krajowych/Eurostat/UN/OECD
Podczas gdy historycznie Europa Wschodnia pozostawała w tyle za bardziej rozwiniętymi gospodarczo regionami, przed pandemią znajdowała się na trajektorii wzrostowej, doganiając zaawansowane gospodarki Europy Zachodniej. Jednak nawet pomimo poprawy wskaźników ekonomicznych, zwyczaje konsumentów w zakresie wydatków zmieniały się wolniej, częściowo z powodu niskiego poziomu zaufania do banków. W rezultacie w krajach bardziej niestabilnych finansowo, takich jak Rosja i Ukraina, przeciętny konsument był już stosunkowo oszczędny i gospodarny. Przedsiębiorstwa już wcześniej musiały dostosować się do ostrożnych konsumentów – proces ten został przyspieszony przez pandemię.
W 2021 r. Europejczycy z Europy Wschodniej szukają wartości, ale najlepiej bez zbytnich kompromisów w zakresie jakości. Na przykład, jeśli chodzi o urządzenia konsumenckie, rynek staje się coraz bardziej rozdrobniony, ponieważ większe marki tracą grunt pod nogami na rzecz tańszych alternatyw, głównie chińskich firm, takich jak Haier Group. Główne marki również szybko się dostosowały, ponieważ firmy takie jak Apple wprowadziły tańsze opcje w swojej linii iPhone’ów, a ekonomiczna marka Xiaomi odbiera udziały w rynku firmie Huawei. Konsumenci wybierają również zaawansowane odmiany ekranów LCD, takie jak QLED, które zapewniają wysoką jakość obrazu, ale są tańsze od technologii OLED. Aby sfinansować te zakupy, coraz więcej sprzedawców detalicznych oferuje nieoprocentowane kredyty – „kup teraz, zapłać później”. Ta opcja pomogła firmom zwiększyć wielkość koszyka wcześniej ostrożnych oszczędnych klientów. Z kolei w branżach niedyskrecjonalnych, takich jak pakowana żywność, gracze rynkowi byli zmuszeni do interwencji w postaci ofert promocyjnych, aby stłumić wzrost cen spowodowany globalną pandemią.
Popyt na pieniądze i oszczędność czasu jako siła napędowa handlu elektronicznego
Przedstawione tu trendy ilustrują rosnącą konieczność dostosowywania przez przedsiębiorstwa swoich rozwiązań, usług i produktów do potrzeb rynków Europy Wschodniej. Konsumenci kierujący się wygodą szukają łatwych w użyciu rozwiązań z dodatkową korzyścią w postaci bezproblemowej dostawy towarów, podczas gdy utrzymująca się niepewność finansowa ma dalszy wpływ na siłę nabywczą i priorytety konsumentów. W miarę jak gospodarki zaczynają się odradzać po spadku liczby zakażeń i dystrybucji szczepionek, globalne trendy konsumenckie Euromonitora wskazują na potrzebę szybkiej adaptacji i odporności w tym nowym środowisku oraz wykorzystania pojawiających się możliwości wzrostu: patrząc w przyszłość do 2022 roku i dalej, dążenie do oszczędzania czasu i pieniędzy sprawi, że wartość handlu elektronicznego niemal podwoi się do końca 2025 roku.
***
Autor: Bogdanas Poletajevas
Źródło: https://blog.euromonitor.com/global-consumer-trends-in-eastern-europe/